niedziela, 31 marca 2013

Wielkanoc 2013r. :)

 Wielkanoc-najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie,upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa.
 W kościołach zachodnich Wielkanoc przypada w pierwszą niedzielę po pierwszej kościelnej pełni Księżyca (tzw. Paschalna pełnia Księżyca), przypadającej po 21 marca.Oznacza to,że Wielkanoc wypada pomiędzy 22 marca a 25 kwietnia (włącznie).Daty kościelnej pełni Księżyca zostały wyznaczone w czasie Soboru Nicejskiego w 325 roku n.e.Kościelna pełnia Księżyca różni się od astronomicznej.
Obchody religijne Wielkanocy,rozpoczyna odbywająca się wczesnym rankiem procesja i msza,zwana w kościele katolickim-rezurekcją,a w prawosławnym-jutrznią.
W tym dniu,spożywa się uroczyste śniadanie w gronie najbliższych,poprzedzone składaniem życzeń.
Wielkanoc wieńczy okres Wielkiego Postu i poprzedzający ją Wielki Tydzień.Jest to czas radości,a symbolizuje ją biały kolor szat liturgicznych.
Wielkanoc ma bogatą tradycję i wiążą się z nią liczne ludowe i religijne obrzędy.










 Na tradycyjnym,wielkanocnym stole od wieków pojawiają się pęta kiełbasy,całe szynki,pieczone mięsa,smakowite wędliny i ryby w galarecie.Nie może zabraknąć tradycyjnych bab,barwnie lukrowanych i przepięknie zdobionych mazurków,serników i przekładańca.W centralnym punkcie stołu stoi baranek,przygotowywany z ciasta lub cukru i olbrzymi koszyk z pisankami, kraszankami czy malowankami.Stół ozdabia się gałązkami bukszpanu,baziami, pierwszymi wiosennymi kwiatami (żonkilami lub tulipanami) i "łączką" z rzeżuchy.Dzisiaj trudno nam sobie wyobrazić Święta Wielkiej Nocy bez tradycyjnej święconki.Początki błogosławieństwa pokarmów,zwanego powszechnie święconką lub święconym,sięgają VIII wieku,w Polsce zaś pierwsze praktyki tego typu odnotowano w XIV stuleciu.Najpierw święcono tylko pieczonego baranka,a więc chlebową figurkę o postaci baranka,potem dodawano kolejno ser,masło,ryby,olej,pokarmy mięsne,ciasto i wino.Ludowa i chrześcijańska tradycja wymaga,by w koszyku znalazło się siedem obowiązkowych potraw,które symbolizują treść chrześcijaństwa: chleb,jajko,sól,wędlina,ser,chrzan i domowe ciasto.

 Jajko jest prastarym symbolem nadziei i rodzącego się życia,niezmiennie króluje na wielkanocnych stołach,bowiem Wielkanoc jest jednocześnie świętem budzącej się do życia przyrody.
 Baranek,symbolizuje zmartwychwstałego Chrystusa.Przypomina nam o nocy wyjścia Izraelitów z Egiptu.Zajączek od starożytności był kojarzony z płodnością,przyrodą,odrodzeniem,ruchliwością oraz tchórzliwością.Dopiero w XVII wieku połączono ten symbol ze świętami Wielkanocnymi, a do Polski zwyczaj ten dotarł z Niemiec na początku XX wieku.Zajączek jest jednak raczej rekwizytem niż bohaterem obrzędu,chociaż to właśnie on dzieciom przynosi słodkie upominki.
Kurczak jest ściśle związany z symbolem jajka,a jego żółta barwa odwołuje się do motywów solarnych i oznacza wieczność,odrodzenie i słońce.Palmy czy też miotełki,bo ich nazwy są różne w zależności od regionu,wykonywane są zwykle z wierzby,która jest symbolem odrodzenia i przebudzenia z zimowego letargu.






Pogrzeb żuru-ostatnie dwa dni postu były wielkim przygotowaniem do świąt.W te dni robiono "pogrzeb żuru"-potrawy spożywanej przez cały post.Kiedy zbliżał się czas radości i zabawy,wylewano całe sagany żuru na ziemię.
Wieszanie śledzia,to równie widowiskowe rozstanie z kolejnym symbolem Wielkiego Postu.Z wielką radością "wieszano" go,czyli przybijano rybę do drzewa.W ten sposób karano śledzia,za to,że na sześć tygodni "wygonił" mięso z jadłospisu.
Dyngus-święto lejka,to zabawa,którą wszyscy dobrze znamy.Oblewać wodą można było wszystkich i wszędzie.Zmoczone tego dnia panny,miały wielkie szanse na szybkie zamążpójście.Wykupić się od oblewania,można było pisanką-stąd każda panna starała się,by jej pisanka był najpiękniejsza.Natomiast,gdy chłopak wręczał pannie pisankę,dawał znać,że panna mu się podoba.

















Święta, święta więc się bierz
i pisanki rób jak chcesz,
malowane czy skrobane
byle były tak przybrane,
by cieszyły nasze oczy,
wnet zajączek gdzieś wyskoczy
i w koszyku je ułoży
kolorową palmę włoży.

Czas po mału już na ciasta,
baba piękna nam wyrasta
i z mazurkiem idzie w tany
stół nam pięknie jest przybrany.
Niech radośnie święta płyną
w zdrowiu, szczęściu z dobrą miną,
zaś w poniedziałkowy dzień
kiedy lanie zacznie się,
by słonko tak prażyło
i co mokre wysuszyło...

Życzymy z całą serdecznością
by te święta wielkanocne napełniały
Wasze dusze radością,
a w każdym koszyku
było tyle szczęścia
ile w tym wierszyku...

Danusia i Radek :)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz